آیا دیوریتک ها برای افراد مبتلا به دیابت یا پیش دیابت مضرند؟

 جواب کوتاه به این سوال این است که برخی از آنها مضر هستند وبرخی مضر نیستند. اما مسئله کمی پیچیده تر از این است. دیوریتکها داروهایی هستند که آب را از رگهای خونی بیرون کشیده و در نتیجه فشارخون را کاهش می دهند. به این فرایند "دیورز" می گویند که معنای ساده آن تولید ادرار است. این داروها بیشتر برای فشارخون تجویز می شوند اما می توانند برای درمان سیروز کبدی و برخی بیماریهای کلیوی تجویز شوند.

کلمه ی  Diureticیک اصطلاح کلی است اما شامل گروههای مجزایی از داروهایی است که آب را بطرق مختلف از بدن خارج می کنند. گروهی از این داروها که اغلب با افزایش خطر ابتلا به عوارض دیابت مرتبط هستند دیورتیک های تیازیدی  و شبه تیازیدی هستند.به گفته ی دکترGabbayاگر چه تیازیدها دارای پتانسیل ایجاد عوارض برای افراد دیابتی  هستند اما نباید  بیماران  فوراً در مورد آن  به نتیجه ی نهایی  یعنی  قطع مصرف دارو برسند. او می گوید: این داروها راهی موثر برای کنترل  فشارخون می باشند نکته ی مهم این است  که از پزشک  دیابت  خود درمورد  احتمال خطر با مصرف این نوع  از داروها سوال کنید و درصورتیکه  فواید آن  برخطرات آن ارحج بود به مصرف آن  بپردازید. در ادامه  انواع دیوریتک ها به شما معرفی می شوند:

·        دیورتیکهای قوس هنله یا High ceiling/loop diuretic: این داروها  سبب افزایش قابل توجه ادرار می شود، 20 درصد از آب و نمک را ازطریق ادرار از بدن  خارج می کنند. این داروها از باز جذب نمک جلوگیری کرده و موجب کاهش فشارخون و پایین نگه داشتن فشارخون می شوند. Furosemideیکی از شایع ترین دیوریتک های این گروه است( در بازار با نام تجاری Lasic®, Frumex® and Fusid®بفروش می رسد). این دیورتیکهای شدید  معمولاً برای نارسایی احتقانی قلب و ادم تجویز می شوند.

·        مدرهای تیازیدها و شبه تیازیدها: این داروها از جذب یونهای نمک در کلیه جلوگیری می کنند، فرآیند  جذب نمک معمولاً با بازجذب آب همراه است از آنجائیکه  فرآیند جذب مجدد نمک  مسدود می گردد آب در ادرار باقی مانده  و از بدن  خارج می شود. این ترکیبات معمولاً برای مدیریت  دراز مدت فشار خون تجویز می شوند. یکی ازعوارض جانبی تیازیدها و شبه تیازیدهای دیورتیکی، افزایش قند خون یا هایپرگلایسمی است. دانشمندان از جمله محققان  موسسه ی joslinنشان دادند که تیازیدها می توانند خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهند همچنین علایم بیماری دیابت را در افراد دیابتی  تشدید کنند. برای مشاهده ی فهرست کاملی از نام ژنریک و برندهای داروهای تیازیدی  و شبه  تیازیدی  به انتهای  مقاله مراجعه کنید.

·         مهار کننده های کربوتیک  آنهیدراز: این دارو، آنزیم کربنیک آنهیدراز را در بخش کوچکی ازکلیه  وجود دارد. توقف عملکرد  این آنزیم سبب دفع  بی کربنات و پتاسیم در ادرار شده و جذب سدیم را کاهش می دهد. داروهای این گروه شامل methazolamideو acetazolamideهستند این نوع  از داروها معمولاً برای گلوکوم، صرع، بیماری ارتفاع و ادم  تجویز می شوند.

·        مدرهای نگهدارنده پتاسیم:آن‌ها بازجذب سدیم در لوله‌های دور و لوله‌های جمع کننده کلیه را مهار می‌کنند و دفع پتاسیم را از طریق روش‌های مختلف کاهش می‌دهند اما نسبت به سایر داروها مقدار کمتری پتاسیم را از بدن خارج می کنند زیرا سبب تحریک ترشح پتاسیم به ادرار نمی شوند. Spironolactone, triamterene  وamilorideسه نوع از این دیورتیک های ضعیف هستند  این داروها غالباً با سایر  دیورتیک های قوی تر برای  افزایش اثر بخشی تجویز می شوند.

·        دیوریتک های اسمزی: این ترکیبات معمولاً مولکولهای قند هستند و باعث افزایش یونها  درخون  می شوند، همین موضوع سبب می شود  بدن برای خروج این یونها  آب اضافه را همراه با آنها از بدن  خارج کند. Manntiolو گلوکز هر دو از دیورتیک های اسمزی هستند این ترکیبات درحالت  اسموتراپی اضطراری و اورژانس استفاده می شوند و فشارخون را  برای مدت  کوتاهی نسبت به سایر درمانها  کاهش می دهند.

از آنجائیکه بسیاری از افراد مسن  چندین  نوع دارو مصرف می کنند باید بخاطر داشته باشید که حتماً پزشک را از انواع داروهایی که چه با نسخه یا بدون نسخه مصرف می کنید، آگاه نمایید. اگر شما می دانید  که نوعی از داروهای دیورتیک  را استفاده می کنید اما مطمئن نیستند که داروی تیازید یا شبه تیازیدی  است فهرست زیرا را بررسی کنید،  اگر در مورد  مصرف دیورتیک  ها و افزایش خطر ابتلا به دیابت یا وخیم شدن عوارض بیماری دیابت خود  نگران  هستید  با پزشک  خود در این مورد مشورت  کنید. آنها می توانند  مقدار قند خون شما را دقیق تر بررسی کرده و هر گونه  مشکل یا خطری را تشخیص دهند.

دکتر Gabbayمی گوید: دیورتیک ها ابزارهای مهمی  درکنترل  فشارخون  هستند و توسط اکثر  افراد مصرف آنها بخوبی تحمل می شود، اما اگر درمورد ابتلا به دیابت نگران  هستید  بهترین  روش حفظ وزن ایده آل ازطریق کنترل رژیم غذایی و ورزش منظم است.

فهرست  داروهای  تیازیدی و شبه  تیازیدی:

نام ژنریک :    bendroflumethiazide   نام برند:Naturetin®

نام ژنریک :    chlorothiazide    نام برند:Diuril®, Diruil Sodium®, Thalitone®

نام ژنریک :   hydrochlorothiazide   نام برند:Esidrix®, Microzide®, Aquazide H®, HydroDIURIL®, Saluron®

نام ژنریک :   indapamide        نام برند:Lozol®

نام ژنریک :  methyclothiazide        نام برند:Aquatensen®, Enduron®

             Zaroxolyn®, Mykrox®:            نام برند  metolazoneنام ژنریک:  

نام ژنریک : polythiazide          نام برند:Renese®

منبع: blog.joslin.org/2014/10/ask-joslin-diuretics